Mentaal Beter…
Degene die de ‘marktwerking in de zorg’ bedacht heeft moet zo snel mogelijk in
therapie. En: zelf betalen, en het kan aardig in de papieren lopen voordat deze
gek weer gezond verklaard kan worden. Eigen schuld.
De NRC van maandag 22 maart opende met het bericht dat de jeugd ggz een
lucratieve markt blijkt, althans waar de ggz zich beperkt tot de ‘lichtere
gevallen’. ‘Durfinvesteerders’ zien brood in hulpverlening aan tieners en
jongeren met lichte psychische klachten. De tot voor kort grootste Nederlandse
keten voor jeugd-ggz ‘Mentaal Beter’ uit 2004 is opgekocht door een Franse
investeringsmaatschappij Apax Partners, die er kennelijk wel brood in zag.
‘Durfinvesteerders’?? Durf je wel, zal je bedoelen. Durfinvesteerders zijn in
principe mensen die het risico op zich nemen een nieuw product op de markt
te brengen als het nog helemaal niet zeker is dat dat product rendabel is, maar
ze er op enige termijn wel iets in zien. Zij ‘durven’ dus echt risico te lopen. Maar
horen ‘durfinvesteerders’ wel in de jeugdzorg, als je de lichtere gevallen er uit
selecteert omdat daar makkelijk geld aan is te verdienen? En de zwaardere
gevallen naar huis stuurt, en aan hun lot overlaat gezien de overbelaste èchte
jeugdzorg. Zo verdien je er goed aan en loop je juist geen risico.
Toen ik als klein kind iets had opgevangen over ‘aandelen’ legde mijn vader mij
desgevraagd uit hoe dat zat: aandeelhouders zijn een klein beetje mede-
eigenaar en DUS ook mede-verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het
bedrijf in kwestie. Het had daarmee een ethische component.
Tegenwoordig handelen investeerders en aandeelhouders in de zorg volgens
de doctrine: ‘Verneuk de massa, grijp de kassa’, een kreet die ik in mijn
studententijd van een grappenmaker hoorde, en waarvan ik nooit had kunnen
bevroeden dat die ooit in de zorg zou worden toegepast. Deze doctrine is
echter in de ‘lichte jeugd-ggz’ wel degelijk van toepassing: alleen de lichtere
gevallen, ‘de zwaardere gevallen sturen we door’ (of terug naar de huisarts of
gewoon naar huis?) tekende de NRC op uit de mond van de baas van Mentaal
Beter’. Ja, door- of terugsturen, en waarheen dan? Dat weet hij ook niet.
De selectie van te behandelen gevallen geschiedt ‘heel zorgvuldig’, met als
belangrijkste criterium of er winst te behalen valt aan een jongere wiens leven
ongemakkelijk is. Wie weet bij voorkeur die jongere die éigenlijk geen therapie
nodig heeft, want daarbij werkt ‘uurtje factuurtje’ het best, met ook nog eens
een statistisch geregistreerd therapeutisch ‘succes’. En wat moet er dan met de
zwaardere gevallen die juist wel snel adequate hulp nodig hebben, ook om te
voorkomen dat ze zichtzelf of een ander iets aandoen? Dat zal Mentaal Beter
een zorg wezen.
Een ander, ook zo’n succesvol uit de grond gestampt, tot nationale proporties
uitgegroeid, zaakje waarvan de eigenaren ‘de (medische) zorg’ wel zagen
zitten, bleek dezelfde doctrine aan te hangen. Toen ik na een korte
zorgverlening eens naging wat er bij de verzekeraar gedeclareerd was (zelf had
ik geen rekening gekregen), bleek dat de volledige, nogal ruim aangevraagde,
indicatie te zijn; het kwam erop neer dat er voor 22 uur per week drie weken
lang was gedeclareerd, terwijl er voor max 12 uur per week uren waren
gemaakt. En toen ik dat aan Menzis meldde, ‘troostten’ ze me daar met de
mededeling: ‘U hoeft het toch niet zelf te betalen’? Nou ja, natuurlijk wel,
samen met anderen, want door deze slonzige besteding van premies voor zorg
gaan die gewoon nog verder omhoog.
Wat er ook van de formatie terecht komt, ik hoop dat die perverse prikkel van
de marktwerking in de zorg (en andere niet geëigende sectoren als onderwijs)
zo snel mogelijk verdwijnt of tenminste dat die sectoren effectief van deze
praktijken gezuiverd worden. Dáár worden we mentaal een stuk beter van.
De Rode Pen
