Column de Rode Pen over exitpolls en verder

21 maart 2021

Exitpolls, en verder

‘De PvdA mogelijk de grootste van de linkse partijen’ werd woensdagavond op de TV verteld naar aanleiding van de exitpolls. Deze uitslag zal waarschijnlijk wel aangepast gaan worden: samen met de SP de grootste van de drie linkse partijen, ieder negen zetels, met GroenLinks op acht zetels. Samen 26! En maandag 22 maart pas wordt de precieze uitkomst geopenbaard.
Ik was er voor de verkiezingen al bang voor en schreef daar ook eerder over: Intern gedonder om de partijleider is nooit goed, zeker niet vlak voor deze als cruciaal aangemerkte verkiezingen. Kijk ook maar naar het CDA. En nou ja, dat het er bij Forum kennelijk niet toe deed dat daar ook gereld werd komt door het soort kiezers dat daardoor gemobiliseerd wordt: die kijken niet op een relletje meer of minder, integendeel.
Wat was dat van de PvdA een strategische blunder! En Lodewijk Asscher was als prima debater zo goed op weg het imago van de PvdA weer op te vijzelen na de zeperd in de coalitie met de VVD in 2017. En al deed Lilianne Ploumen het goed, ze miste de ervaring en de debattechniek van Asscher en profileerde zich zelden ten opzichte van de SP, die overigens ook niet best scoorde.
Wat mij in hoge mate boeit is toch de vraag waarom ‘we’ na het Rutte-Samsom-avontuur zoveel moeite hebben ons linkse imago weer op te poetsen. Toch die interne discussies van ambitieuze leden achter de schermen, die maar niet ophielden? De traagheid in de formulering van een partij-ideologie, die overigens in de debatten en de stellingnames van Asscher wel steeds duidelijker contouren kreeg? Was het ook jammer dat een gevoelig onderwerp als het blootleggen van de ellende van de toeslagenaffaire aan de PvdA voorbij leek te gaan, afgezien natuurlijk van het feit dat Asscher de enige (ex)bewindspersoon was die na interne druk vanuit zijn eigen partij vertrok als lijsttrekker. Dit terwijl de uitvoering van de strenge wet die de Tweede Kamer aannam niet eens onder zijn verantwoordelijkheid viel.
Een pijnlijke conclusie, dat aftreden, waar juist Hoekstra en Rutte veel meer toeslagen-boter op hun hoofd hadden, maar al druipend van de boter rustig bleven zitten en partijtrekken…tot het doortrapte aftreden van het héle kabinet, waardoor hùn aftreden niet op enige schuldbekentenis leek..
En hoe komt het dat de VVD wel winst boekte bij die ik-weet-van-de-prins-geen-kwaad-opstelling en het CDA niet? Alleen de wat sneue campagne van Hoekstra vergeleken bij de inhoudsloze maar opgewekte campagne van Rutte? Of was het het zeer overtuigende Kaag-effect, die niet belasterd was door de toeslagen-affaire en een zeer zakelijke en overtuigende campagne voerde op veel boeiende onderwerpen. Evenals Rutte noemde ze leiderschap als belangrijk onderwerp, maar dan wel nièuw leiderschap, waarmee ze stemmen van de PvdA en Groen Links zowel als van het CDA afgesnoept lijkt te hebben.
Aan de succesvolle campagne en het succes van D66 kon de PvdA weinig doen; wat ‘we’ nooit hadden moeten doen is binnen de partij de poten onder de stoel van Asscher wegzagen en een kansrijke lijsttrekker en een goede leider zo vlak voor de verkiezingen naar huis sturen.
Ik herhaal het maar even: met zulke partijvrienden heb je geen politieke vijanden meer nodig.
De Rode Pen