30 november 2014

Behandeling begroting 2015

Afgelopen maand is de begroting van 2015 uitgebreid door de raad behandeld.
Onze door ziekte uitgedunde fractie heeft zich daarbij zeer strijdbaar getoond, en een aantal belangrijke zaken binnen kunnen slepen (onder andere schrappen bezuiniging welzijnswerk). Nel Hilbrink heeft als plaatsvervangend fractie voorzitter laten zien waar wij als PvdA voor staan: Een sociaal beleid.

Wij willen u de integrale tekst van de begrotingsrede van Nel niet onthouden.

Voorzitter,
U bent van de PvdA gewend, dat wij ons soms zeer kritisch opstellen over de handel en wandel van het college en raad. Dat uit zich soms in moties, die ons niet door iedereen in dit huis in dank wordt afgenomen. Toch vinden wij als PvdA dat het noodzakelijk is het reilen en zeilen van deze organisatie en haar bestuur kritisch te blijven volgen. Dat te doen vanuit een visie, wat nodig is voor onze gemeente en haar inwoners. Leefbaarheid vinden wij een element dat heel zwaar moet wegen. Welke voorzieningen vinden mensen belangrijk om in stand te worden gehouden en wat mag het kosten. Kortom voorzitter, dat zijn de afwegingen die wij moeten maken in dit begrotingsdebat.

Zoals gezegd, zijn we altijd kritisch, maar als we zaken goed vinden zeggen we dat ook. Wat dat betreft vinden we een aantal duidelijke positieve punten op de agenda van het College staan. Het meest gelukkig zijn we met de duidelijk intentie van dit College om een cultuuromslag te maken binnen het bestuur en het ambtelijk apparaat, het zgn. van buiten naar binnen werken. We vinden dit eigenlijk de meest wezenlijke verbetering, waarover de PvdA de afgelopen jaren in deze Raad vaak het woord heeft gevoerd.
Maar ook bv. de actieve steun die dit College mogelijk gaat bieden aan het lokale energie bedrijf juichen wij van harte toe. Voor ons past dit initiatief bij de transformatie die moet gaan plaatsvinden in onze lokale samenleving. Als burgers over vier jaar het gevoel hebben, dat hun omgeving in de meest brede zin meer van henzelf is en dat ze daar ook mede verantwoordelijk voor zijn, dan vinden we dat winst.
We hopen dat het college ook de organisatie enthousiast kan maken voor deze cultuuromslag. Dat betekent dan ook dat ambtenaren meer mandaat moeten krijgen om samen met burgers de problemen aan te pakken.
Een cultuuromslag in denken en handelen is een proces dat niet vanzelf gaat. Maar als de intentie er is en men elkaar hierop kan aanspreken zal deze omslag moeten lukken.

Wat wij wel missen is een duidelijke samenhangende visie, waarin bovengenoemde zaken ook met elkaar in verband worden gebracht. Juist het verbinden tussen de verschillende beleidsterreinen is hierbij van wezenlijk belang.

Want laten we eerlijk zijn de maakbare samenleving lijkt toch maakbaarder dan b.v. de VVD ooit heeft gedacht. We geven de burgers in deze gemeente weer dingen terug, die op afstand waren geplaatst. Natuurlijk is er ook sprake van forse bezuinigingen, maar de kosten van de zorg zouden anders ook stijgen tot ongekende hoogten, d.w.z. dat de zorgkosten in 2050 45% van ons inkomen opslokken. Want dat gaat gebeuren als we niets doen. Je nek uitsteken en lef hebben is altijd veel moeilijker dan langs de kant gaan staan en zeggen hoe het niet moet. Landelijk proberen nu 2 zeer uiteenlopende partijen een omslag in denken te maken, waarbij wij als lokale overheid de kans hebben om mensen weer in hun eigen kracht te zetten. Als dat lukt binnen de budgetten, die we krijgen zou dat een heel mooi plaatje kunnen opleveren. Een sterkere lokale gemeenschap, met versterkte lokale voorzieningen, waar mensen weer omzien naar elkaar, met de overheid als vangnet in die gevallen waar dat niet kan. In dit kader kunnen wij constateren, dat het spoorboekje van onze gemeente m.b.t. de transitie op orde is. Lokaal zijn we er klaar voor.
Althans op papier. Wel blijft het voor de PvdA belangrijk dat we de lokale situatie goed in de gaten houden en mensen niet tussen wal en schip vallen. Ongerustheid bij mensen is groot. Daarom is het zaak met spoed goede voorlichting te geven zodat mensen weten waar ze aan toe zijn. Teleurgesteld zijn wij dat het proces van een brede welzijnsvoorziening zo moeizaam verloopt. Volgens ons een belangrijke stap bij de komende transformatie. Wij vinden het dan ook triest, dat de in 2012 ingediende motie nog niet tot uitvoering is gebracht.

Blijven voor ons echter ook een groot aantal vraagpunten. Het wegenonderhoud wordt met een ton verminderd. Daar zijn wij niet bij voorbaat op tegen, maar de vraag is wel waarop dit voorstel is gebaseerd. We hebben heel veel in asfalt geïnvesteerd zonder te weten of dat nodig was, maar we willen ook niet omgekeerde doen, n.l. als we het budget voor onderhoud verminderen, moet daar een goede onderbouwing voor aanwezig zijn.

Ook de extra bezuiniging op de personeelslasten baart ons zorgen. Er zijn veel overheden die dit doen, maar uiteindelijk blijken dan de uitgaven inhuur vele malen de bezuinigingen te overtreffen. Waarop is deze 2 ton nu gebaseerd is onze vraag. Is dit te rijmen met de overheveling van taken naar onze gemeente. Je zou dan toch een andere beweging verwachten.
Daarnaast zijn we benieuwd naar de rol van de gemeente als werkgever in relatie tot de Participatiewet.

Op grond van de conclusies en aanbevelingen van de benchmark willen wij een onderzoek naar bezuinigingen op het ICT budget, waarbij gebruikmaking van “open sources” onderdeel is. Wij zullen hiervoor een motie indienen.

Voorzitter ook met de bezuiniging op de Touristinfo Hof van Twente hebben wij moeite. We hebben al fors op deze instelling bezuinigd door er vanuit te gaan dat ze zelf meer inkomsten moeten genereren. Nu komt daar nog eens 10.000 Euro bij. Willen we nu een toeristische gemeente zijn of niet. Wij zullen hierover een motie indienen.

In 2010 heeft de PvdA een motie ingediend om de logopedie te handhaven. Dit zullen we opnieuw doen. Wij zijn van mening dat een bezuiniging op logopedie niet past bij de visie van vroegsignalering in het kader van de transities. Welke visie ligt hieraan nu ten grondslag. Niet die van duurdere zorg vermijden door in een zo vroeg mogelijk stadium problemen te signaleren. Wij dienen een amendement in om de werkzaamheden te handhaven op huidige noodzakelijke peil en onder te brengen bij budget jeugdzorg.

In de vorige raadsvergadering hebben we een besluit genomen over de aankoop van het Coberco-terrein. Toen hebben we aangegeven, dat we een bedrag ter grootte van de provinciale bijdrage willen reserveren voor verkeersmaatregelen in de kom van Markelo. Wij zullen hierover een motie indienen. Ook zouden we nogmaals onze eerder gedane oproep willen herhalen, bij dit project zoveel mogelijk de bevolking en ondernemers van Markelo en de Hof te betrekken.

Voorzitter, Wij zijn blij dat nu ook het college heeft uitgesproken, dat cultuur van enorme invloed is op de leefbaarheid in onze gemeente. Een goede sociaal culturele infrastructuur verhoogd de aantrekkelijkheid van de gemeente als vestigingsplaats. Niet onbelangrijk in het kader van krimp. We hebben enorme bezuinigingen doorgevoerd op het terrein van welzijn. De theaterfunctie van de Reggehof is nagenoeg tot nul gereduceerd. Wij willen hiervoor weer een bedrag beschikbaar stellen van 25.000 euro om zodoende een nieuwe impuls te geven aan de wervingskracht van de Hof en Goor in het bijzonder. Wij dienen een amendement in voor incidentele dekking 2015 en een motie, waarbij wij het college opdragen bij de kadernota 2016 structurele dekking aan te geven. Voor de PvdA is genoeg, genoeg. Om zaken in stand te houden zijn we afhankelijk van de vele vrijwilligers die dat mogelijk maken. Deze vrijwilligers moeten wij koesteren en faciliteren. Dat kost nu eenmaal geld. In dit kader zal het u niet verbazen dat we ons volledig kunnen vinden in de opmerkingen van het CDA in de laatste commissievergadering. Nog eens 3 ton bezuinigen in 2017/2018 op welzijn vinden wij niet acceptabel. We hebben dat welzijn hard nodig bij de transformatie en menen bovendien dat nog een keer zo’n bedrag korten leidt tot een onevenredige bezuiniging op dit beleidsterrein. Wij zullen samen met andere partijen hierover een motie indienen.

Voorzitter voor ons is duurzaamheid ook het verminderen van de afvalstromen en eigenlijk vinden we een verder uitstel van de plannen op dit vlak niet langer acceptabel. We bepleiten om die reden ook het verbinden van de energie duurzaamheid met de afvalduurzaamheid en willen eigenlijk meer vaart in deze materie. Het college stelt voor 5 ton beschikbaar te stellen voor duurzaamheidprojecten. Als PvdA willen wij dat er een multiplier-effect ontstaat, zodat er een veelvoud van dit bedrag wordt geïnvesteerd in duurzaamheid. Wij vragen ons af of het plaatsen van zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen hiertoe bijdraagt.

Een vraag die ons ook bezighoudt is die mistige risico-ratio. We vinden het eigenlijk een onhanteerbare norm. Maar wat ons hierbij ook opvalt is, dat naast het risico, dat tegenvallers nu eenmaal niet te voorzien zijn en je daarom met die ratio niet zoveel doet. Andersom, wanneer we die risico’s wel zien daar geen rekening mee wordt gehouden en dat vinden we echt vreemd. Er ligt mogelijk een forse schadeclaim op ons te wachten in verband met een gerechtelijke uitspraak. Het zou toch voor de hand liggen, dat we daar rekening mee zouden houden als we de ratio bepalen in deze begroting.

Voorzitter we hebben in het verleden heel fors op bepaalde zaken bezuinigd. Sommige bezuinigingen waren pijnlijk en hebben ook tot boosheid onder de burgers geleid. Terugkijkend zijn de bezuinigingen op de Gehandicaptenparkeerkaart eigenlijk buitenproportioneel gebleken. Wat stelt het bedrag wat we extra hebben bezuinigd nu feitelijk voor als je daarbij bedenkt hoe we ineens zo maar 2 kunstgrasvelden kunnen aanleggen. Wij stellen om die reden voor deze bezuiniging terug te draaien. Hiertoe zullen wij een amendement indienen bij de belastingverordening, agenda punt 8.

Waar ben je naar op zoek?